ΠΕΡΙΒΟΛΙ (ΔΕΡΕΛΙ) ΔΟΜΟΚΟΥ

Το Περιβόλι (Δερελί ή Δερελή) είναι χωριό της επαρχίας Δομοκού του νομού Φθιώτιδας. Έχει 351 κατοίκους, σύμφωνα με την απογραφή του 2021. Είναι ένα από τα οκτώ παραλίμνια χωριά της λίμνης Ξυνιάδος, που αποξηράνθηκε σταδιακά από τα μέσα της δεκαετίας του 1930 έως τις αρχές της δεκαετίας του 1950.

Η Επαρχία Δομοκού από την αρχαιότητα και μέχρι τις αρχές του 20ου αιώνα ανήκε στη Θεσσαλία. Αυτό σημαίνει ότι απελευθερώθηκε από τους Τούρκους όχι το 1821, όπως συνέβη με τη Λαμία και την υπόλοιπη Φθιώτιδα, αλλά το 1881, όταν απελευθερώθηκε η Θεσσαλία. Τα σύνορα του ελεύθερου Ελληνικού Κράτους ήταν στην κορυφογραμμή Δερβέν Φούρκα του όρους Όθρυς, όπου βρίσκεται σήμερα το χωριό Καλαμάκι. Το Περιβόλι, όπως και άλλα παραλίμνια χωριά, ήταν παραμεθόριο. Μόλις το 1911 αποσπάστηκε οριστικά από το Νομό Λαρίσης και προσαρτήθηκε στο Νομό Φθιώτιδος και Φωκίδος. Περισσότερες λεπτομέρειες ο αναγνώστης μπορεί να βρει στην επιλογή Διάφορα \ Διοίκηση από το γενικό μενού.

Στα χρόνια της τουρκοκρατίας αναφέρεται με το τούρκικο όνομα Δερελί (από το ρέμα που διασχίζει το χωριό). Στα τούρκικα «dere» σημαίνει ποτάμι, ρέμα και «li» τόπος. Επομένως «ντερελί» σημαίνει «ποταμότοπος», τόπος δηλαδή που διασχίζεται από ποτάμι. Με το όνομα αυτό είναι γνωστή και η κωμόπολη του νομού Λάρισας με το σημερινό όνομα Γόννοι, η οποία διασχίζεται από ποτάμι.

Το όνομα «Περιβόλι» οφείλεται στο γεγονός ότι παλαιότερα, εξαιτίας των πολλών νερών, υπήρχαν πολλοί κήποι, περιβόλια στα οποία καλλιεργούνταν διάφορα λαχανικά. Η αλλαγή του ονόματος έγινε με το από 11/9/1928 διάταγμα (ΦΕΚ 193 Α΄/20.9.1928).

Το χωριό βρίσκεται σε γεωγραφικό μήκος 22,1799478087 και σε γεωγραφικό πλάτος 39,0611101227. Το υψόμετρο στην πλατεία ανέρχεται στα 491 μέτρα από την επιφάνεια της θάλασσας. Συνορεύει με τα χωριά βόρεια Μακρυρράχη, δυτικά Ασβέστη, νότια Άγιο Στέφανο, Αρχάνι και Τρίλοφο και ανατολικά Παναγιά και Ομβριακή.

Έχει άμεση συγκοινωνιακή επικοινωνία με τον Δομοκό, πρωτεύουσα της Επαρχίας, από τον οποίο απέχει 22 χιλιόμετρα και με τη Λαμία, πρωτεύουσα του Νομού, από την οποία απέχει 45 χιλιόμετρα. Υπάρχει επίσης αρκετά καλή πρόσβαση προς τη Θεσσαλία (Καρδίτσα, 60 χιλιόμετρα, Τρίκαλα, 85 χιλιόμετρα). Από την Αθήνα απέχει 260 χιλιόμετρα και από την Θεσσαλονίκη 250 χιλιόμετρα. Οι αποστάσεις αυτές έχουν συντομευτεί αρκετά χρονικά χάρη στον αυτοκινητόδρομο Ε65 και την καινούργια σιδηροδρομική γραμμή, που διέρχονται σε πολύ μικρή απόσταση από το χωριό.